دردهای قلبی نیازمند بستری شدن

سلامت قلب یکی از مهم‌ترین ستون‌های زندگی سالم است. قلب مانند موتور بدن عمل می‌کند و کوچک‌ترین اختلال در عملکرد آن می‌تواند کل بدن را دچار مشکل کند. در میان مشکلات قلبی، دردهای قفسه سینه بیشترین نگرانی را ایجاد می‌کنند. اما همه دردهای قفسه سینه خطرناک نیستند. برخی ممکن است ناشی از مشکلات گوارشی، تنفسی یا حتی اضطراب باشند. با این حال، دسته‌ای از دردهای قلبی وجود دارند که نیاز به بستری فوری در بیمارستان دارند. این مقاله از مجله پزشکی دکتریتال به صورت کامل توضیح می‌دهد چه دردهایی هشداردهنده‌ اند، چه عواملی باعث آن‌ها می‌شود، چگونه تشخیص داده می‌شوند و چه درمان‌هایی در بیمارستان انجام می‌گیرند. در نتیجه هدف ما از انتشار این مطلب افزایش آگاهی نسبت به دردهای قلبی نیازمند به بستری شدن است.

درد قلبی چیست؟

درد قلبی (Cardiac Chest Pain) نوعی ناراحتی یا فشار در قفسه سینه است که به دلیل کاهش خون‌رسانی یا آسیب به بافت قلب ایجاد می‌شود. این درد اغلب به صورت فشار، سنگینی یا سوزش توصیف می‌شود و ممکن است به بازو، گردن، فک یا پشت انتشار پیدا کند.
تفاوت اصلی درد قلبی با دردهای عضلانی یا گوارشی در شدت، مدت زمان و همراهی با علائم دیگری مانند تنگی نفس یا تعریق است.

راه‌های تشخیص در منزل که نشان می‌دهد باید سریع به بیمارستان مراجعه کرد

وقتی صحبت از “دردهای قلبی نیازمند بستری شدن” می‌شود، زمان طلایی حیاتی است. در منزل، شما پزشک نیستید تا تشخیص قطعی دهید، اما می‌توانید علائم هشداردهنده را شناسایی کنید. اگر هر یک از علائم زیر را همراه با درد قفسه سینه مشاهده کردید، بلافاصله با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید:

فشار یا درد مداوم در قفسه سینه

اگر درد یا فشار در وسط یا سمت چپ قفسه سینه بیش از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول بکشد و با استراحت یا مصرف داروهای معمولی (مثل مسکن‌های ساده) برطرف نشود، باید فوراً به بیمارستان مراجعه کرد.

درد همراه با انتشار در قلب

این ویژگی یکی از شاخص‌ترین نشانه‌های “دردهای قلبی نیازمند به بستری” است.

• چگونه است؟ درد تنها در قفسه سینه محدود نمی‌ماند. بیمار احساس می‌کند درد به سمت دیگر نواحی بدن “تیر می‌کشد” یا “پخش می‌شود”.

• نواحی شایع انتشار درد:

  • بازوها: به ویژه بازوی چپ (گاهی هر دو بازو).

  • گردن و گلو: احساس فشار یا خفگی در گلو.

  • فک: درد در فک تحتانی، بدون ارتباط به دندان‌ها.

  • پشت: بین دو کتف یا بالای پشت.

• چرا نیاز به بستری دارد؟ این الگوی انتشار درد، قویاً نشان‌دهنده این است که منشأ مشکل، عضله قلب (میوکارد) است که به دلیل کمبود خونرسانی (ایسکمی) در حال آسیب دیدن است. این وضعیت می‌تواند به سکته قلبی (انفارکتوس) منجر شود و بررسی فوری در محیط بیمارستان (با دستگاه نوار قلب و آزمایش خون) را ضروری می‌سازد.

تنگی نفس یا احساس خفگی

تنگی نفس ناگهانی یکی از علائم بسیار مهم و خطرناک است که به تنهایی یا همراه با درد قفسه سینه می‌تواند نشان‌دهنده یک وضعیت اورژانسی باشد. این حالت چگونه است و چرا جزء “دردهای قلبی نیازمند بستری شدن” محسوب می‌شود؟

• چرا اتفاق می‌افتد؟ وقتی قلب به درستی پمپاژ نکند (مثلاً در اثر سکته قلبی یا نارسایی قلبی)، خون در رگ‌های بازگشتی به قلب جمع می‌شود. این احتقان به ریه‌ها فشار آورده و باعث نشت مایع به داخل کیسه‌های هوایی می‌شود که در نهایت منجر به تنگی نفس می‌گردد.

تعریق سرد و رنگ‌پریدگی ناشی از درد قلب

یکی از علائم کلاسیک سکته قلبی، شروع ناگهانی عرق سرد و رنگ‌پریدگی صورت یا بدن است. این وضعیت نشانه افت گردش خون و شوک قلبی است.

تهوع، استفراغ یا سرگیجه

این علائم گاهی اوقات به عنوان نشانه‌های گمراه‌کننده یک سوءهاضمه ساده تلقی می‌شوند، اما در کنار درد قفسه سینه، از اجزای بسیار مهم “دردهای قلبی نیازمند به بستری” هستند.

• چرا اتفاق می‌افتد؟ وقتی قلب به شدت تحت استرس قرار می‌گیرد (مثلاً در حین یک سکته قلتی)، سیستم عصبی خودمختار (سمپاتیک) به شدت فعال می‌شود. این فعال شدن می‌تواند باعث بروز علائم گوارشی مانند تهوع و استفراغ و نیز کاهش خونرسانی به مغز و در نتیجه سرگیجه و سبکی سر شود.

• ویژگی‌های هشداردهنده:

  • تهوع ناگهانی و شدید بدون دلیل واضح.

  • استفراغ همراه با احساس فشار در قفسه سینه.

  • احساس سرگیجه، سیاهی رفتن چشم‌ها یا احساس غش کردن.

• چرا نیاز به بستری دارد؟ این علائم نشان می‌دهند که حادثه قلبی به قدری جدی است که بر عملکرد کلی بدن تأثیر گذاشته است. به ویژه سرگیجه و غش کردن می‌تواند نشان‌دهنده نامنظمی خطرناک ضربان قلب (آریتمی) یا کاهش شدید فشار خون باشد که خود به تنهایی تهدیدکننده زندگی است.

ضربان قلب نامنظم یا خیلی سریع

گاهی اولین علامت مشکل قلبی، تپش قلب شدید یا بی‌نظمی ضربان است. اگر این حالت همراه با درد قفسه سینه یا ضعف شدید رخ دهد، باید فرد سریعاً به بیمارستان منتقل شود.

سابقه بیماری‌های قلبی یا عوامل خطر

افرادی که سابقه فشار خون بالا، دیابت، چربی خون بالا یا مصرف سیگار دارند، در صورت تجربه کوچک‌ترین درد قفسه سینه باید سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند، چون احتمال سکته قلبی در آن‌ها بسیار بیشتر است.

نکته مهم: حتی اگر درد خفیف است اما با این علائم همراهی شود، جزء “دردهای قلبی نیازمند بستری شدن” محسوب می‌شود. منتظر نمانید تا درد “شدید” شود.

دلایل شایع درد قلبی نیازمند بستری

آنژین صدری ناپایدار

آنژین صدری ناپایدار خود به تنهایی تعریف دقیقی از دردهای قلبی نیازمند به بستری است. این حالت یک وضعیت کاملاً اورژانسی است.

• آنژین صدری ناپایدار چیست؟ برخلاف آنژین پایدار که درد با فعالیت ایجاد و با استراحت از بین می‌رود، آنژین ناپایدار الگوی غیرقابل پیش‌بینی و خطرناکی دارد:

  • درد در حالت استراحت: درد بدون هیچ فعالیتی و حتی هنگام خوابیدن ظاهر می‌شود.

  • درد با شدت فزاینده: دردهای مکرر که هر بار شدیدتر می‌شوند یا مدت زمان طولانی‌تری ادامه می‌یابند.

  • دردی که با استراحت یا نیتروگلیسیرین برطرف نمی‌شود.

• چرا نیاز به بستری دارد؟ آنژین ناپایدار نشان‌دهنده این است که پلاک چربی در عروق قلب به حالت “ناپایدار” درآمده و در آستانه پاره شدن است. پارگی پلاک می‌تواند به طور ناگهانی باعث انسداد کامل رگ و بروز سکته قلبی گسترده شود. هدف از بستری کردن بیمار، جلوگیری از تبدیل این وضعیت به سکته کامل با استفاده از داروها و در صورت لزوم، اقدامات تهاجمی مانند آنژیوپلاستی است.

سکته قلبی (انفارکتوس میوکارد)

شایع‌ترین دلیل بستری بیماران قلبی.
ناشی از انسداد کامل یکی از شریان‌های کرونری.
درد شدید، طولانی و همراه با اضطراب، عرق سرد و تهوع.
اگر درمان به موقع انجام نشود، بافت قلب دچار مرگ دائمی می‌شود.

التهاب عضله یا پرده قلب (میوکاردیت و پریکاردیت)

این دو عارضه نیز از دلایل مهم “دردهای قلبی نیازمند بستری شدن” هستند، اگرچه مکانیسم آن با سکته قلبی متفاوت است.

پریکاردیت (التهاب پرده قلب):

• علت: التهاب پرده نازکی که قلب را می‌پوشاند (پریکارد).

• خصوصیات درد: درد معمولاً تیز، سوزنی و خنجری است که با دراز کشیدن، سرفه یا نفس عمیق بدتر می‌شود و با نشستن و خم شدن به جلو بهتر می‌شود.

• چرا نیاز به بستری دارد؟ در موارد شدید، التهاب می‌تواند منجر به تجمع مایع در اطراف قلب (افیوژن پریکارد) شود که با فشار بر قلب، پمپاژ آن را مختل می‌کند. این وضعیت به نام “تامپوناد قلبی” یک فوریت پزشکی تهدیدکننده زندگی است.

میوکاردیت (التهاب عضله قلب):

• علت: التهاب مستقیم خود عضله قلب، اغلب به دنبال یک عفونت ویروسی.

• خصوصیات درد: درد ممکن است شبیه درد سکته قلبی (فشار و سنگین) باشد یا مبهم و نامشخص.

• علائم دیگر: این بیماری بسیار خطرناک است زیرا می‌تواند به سرعت منجر به نارسایی قلبی شود. علائم اصلی آن ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تنگی نفس (در حالت استراحت یا فعالیت)

  • خستگی مفرط و ضعف شدید

  • تپش قلب یا آریتمی‌های خطرناک

  • تب و لرز (به دلیل عفونت اولیه)

  • تورم در پاها

هرگونه التهاب در قلب می‌تواند عملکرد آن را به شدت تضعیف کند و باعث ریتم‌های غیرطبیعی خطرناک شود. بنابراین، تشخیص و درمان این شرایط حتماً در بیمارستان و تحت نظر (بستری شدن) ضروری است.

“دردهای قلبی نیازمند بستری شدن” تنها به درد کلاسیک سکته قلبی محدود نمی‌شود. ترکیب درد قفسه سینه با علائمی مانند تنگی نفس ناگهانی، یا وجود دردهایی که ویژگی‌های التهاب قلب (میوکاردیت و پریکاردیت) را دارند، همگی نیازمند ارزیابی فوری در بیمارستان هستند. در مواجهه با این علائم، هیچگاه خوددرمانی نکنید و منتظر بهبود خودبه‌خودی نمانید. سریعترین راه ممکن (تماس با ۱۱۵) را برای انتقال ایمن به بیمارستان انتخاب کنید.

آمبولی ریه

لخته خون در عروق ریه گیر می‌کند و باعث فشار بر قلب می‌شود.
درد شدید سینه، تنگی نفس و کاهش سطح اکسیژن خون دارد.

نارسایی حاد قلبی

گاهی قلب توانایی پمپاژ مؤثر خون را از دست می‌دهد.
فرد دچار ورم ریه، تنگی نفس شدید و حتی کاهش هوشیاری می‌شود.
نیاز فوری به بستری در ICU دارد.

علائم هشداردهنده

هر دردی در سینه نیازمند اورژانس نیست. اما این علائم زنگ خطر هستند:

• فشار یا سنگینی شدید در قفسه سینه بیش از ۱۵ دقیقه
• انتشار درد به شانه، بازو، گردن یا فک
• همراهی با تنگی نفس، تعریق سرد یا تهوع
• سبکی سر، سرگیجه یا از دست دادن هوشیاری
• درد ایجادشده هنگام استراحت یا نیمه‌شب

چه زمانی باید به اورژانس مراجعه کرد؟

• اگر درد ناگهانی، شدید و مداوم باشد.
• اگر فرد سابقه بیماری قلبی یا فشار خون بالا دارد.
• اگر همزمان علائم ضعف، رنگ‌پریدگی یا غش وجود دارد.

هرگز نباید منتظر برطرف شدن خودبه‌خودی درد باشید یا داروهای خانگی مصرف کنید. در این شرایط، تماس با اورژانس (۱۱۵) بهترین اقدام است.

روش‌های تشخیص در بیمارستان

تشخیص دقیق علت درد قلبی یکی از مهم‌ترین مراحل بستری بیمار است. در اورژانس قلب و بخش‌های مراقبت ویژه، تیم پزشکی با استفاده از مجموعه‌ای از روش‌های تشخیصی، علت اصلی را پیدا می‌کنند تا بتوانند درمان سریع و مناسب را آغاز کنند. این روش‌ها شامل آزمایش‌های ساده تا بررسی‌های پیچیده‌تر هستند.

نوار قلب

تعدادی الکترود کوچک روی قفسه سینه، دست‌ها و پاها چسبانده می‌شود. این الکترودها فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کنند و نشان دهنده:
ریتم و ضربان قلب
وجود سکته قلبی یا حمله قلبی قدیمی
آریتمی‌ها (بی‌نظمی ضربان)
کاهش خون‌رسانی به قلب (ایسکمی)

آزمایش خون (بررسی آنزیم‌های قلبی)

یک نمونه خون گرفته می‌شود و سطح موادی مثل تروپونین (Troponin)، CK-MB و میوگلوبین بررسی می‌شود و نشان دهنده:
بالا رفتن سطح تروپونین قوی‌ترین نشانه‌ی آسیب به عضله قلب است.
CK-MB نیز در سکته قلبی افزایش می‌یابد.

اکوکاردیوگرافی

مانند سونوگرافی است؛ یک پروب روی قفسه سینه قرار می‌گیرد و امواج صوتی بازتابی از قلب تصویر می‌سازند و نشان دهنده:
عملکرد بطن‌ها و قدرت پمپاژ قلب
وجود آسیب یا اختلال در حرکات دیواره قلب
مشکلات دریچه‌ای مثل نشت یا تنگی دریچه‌ها
تجمع مایع در اطراف قلب (پریکاردیال افیوژن)

تست ورزش

بیمار روی تردمیل یا دوچرخه ثابت ورزش می‌کند در حالی که نوار قلب و فشار خون او مانیتور می‌شود و نشان دهنده:
کاهش خون‌رسانی به قلب در هنگام فعالیت که ممکن است در حالت استراحت مشخص نباشد.
کاربرد: بیشتر برای بیماران پایدار استفاده می‌شود، نه در اورژانس.
محدودیت‌ها: در سکته قلبی حاد یا دردهای شدید قابل استفاده نیست.

سی‌تی آنژیوگرافی قلب

با استفاده از سی‌تی‌اسکن و تزریق ماده حاجب، عروق کرونر قلب به طور دقیق تصویر برداری می‌شوند و نشان دهنده:
گرفتگی یا تنگی شریان‌های قلب
میزان رسوب کلسیم در عروق
مزیت‌ها: غیرتهاجمی و با دقت بالا.
محدودیت‌ها: نیاز به تزریق ماده حاجب یدی دارد و در بیماران با مشکلات کلیوی یا حساسیت باید با احتیاط استفاده شود.

آنژیوگرافی کرونری

یک لوله باریک (کاتتر) از طریق شریان کشاله ران یا دست وارد قلب می‌شود. سپس ماده حاجب تزریق شده و تصاویر رادیولوژی از عروق گرفته می‌شود.
این دقیق‌ترین روش برای بررسی گرفتگی عروق کرونر.

سایر روش‌های کمکی

MRI قلب برای بررسی بافت قلب و میزان آسیب بعد از سکته.
اشعه X قفسه سینه برای بررسی بزرگی قلب یا مایع در ریه‌ها.
مانیتورینگ هولتر ۲۴ ساعته برای تشخیص آریتمی‌هایی که در لحظه دیده نمی‌شوند

روش‌های درمانی در بستری

دارودرمانی فوری

آسپرین برای جلوگیری از لخته بیشتر
نیتروگلیسیرین برای کاهش درد و باز کردن عروق
هپارین یا سایر داروهای ضدانعقاد برای پیشگیری از انسداد

اقدامات تهاجمی

آنژیوپلاستی و استنت‌گذاری برای باز کردن رگ مسدود
جراحی بای‌پس کرونری در موارد انسداد شدید و چندگانه

مراقبت‌های ویژه (ICU قلبی)

مانیتورینگ دائمی ضربان قلب و فشار خون
اکسیژن‌تراپی
پیشگیری از آریتمی‌های کشنده

پیشگیری از دردهای قلبی بستری‌شونده

تغذیه سالم: کاهش مصرف نمک، چربی‌های اشباع و فست‌فود.
ورزش منظم: حداقل ۳۰ دقیقه پیاده‌روی روزانه.
کنترل بیماری‌های زمینه‌ای: فشار خون، دیابت و کلسترول.
ترک سیگار و الکل.
مدیریت استرس: یوگا، مدیتیشن یا فعالیت‌های آرام‌بخش.

نتیجه‌گیری

دردهای قلبی یکی از جدی‌ترین علائم پزشکی هستند که هرگز نباید نادیده گرفته شوند. بستری به موقع در بیمارستان می‌تواند جان بیمار را نجات دهد و از آسیب دائمی به قلب جلوگیری کند. رعایت سبک زندگی سالم و مراجعه منظم به پزشک بهترین راه پیشگیری از این مشکلات است.

سوالات متداول

چه تفاوتی بین درد قلبی ساده و درد قلبی خطرناک وجود دارد؟

درد قلبی ساده معمولاً کوتاه، خفیف و مرتبط با فعالیت‌های خاص است. اما درد قلبی خطرناک مداوم، شدید و همراه با علائم هشداردهنده است.

آیا همه دردهای قفسه سینه نشانه مشکل قلبی هستند؟

خیر. بسیاری از دردها ناشی از مشکلات معده، ریه یا عضلات هستند. اما به دلیل شباهت علائم، بررسی پزشکی ضروری است.

در صورت بروز درد قلبی در خانه، اولین اقدام چیست؟

تماس فوری با اورژانس. اگر پزشک قبلاً توصیه کرده، مصرف یک قرص آسپرین می‌تواند کمک‌کننده باشد.

بستری شدن در بیمارستان برای درد قلبی معمولاً چه مدت طول می‌کشد؟

بسته به علت، ممکن است از ۲۴ ساعت برای بررسی ساده تا چند روز در بخش ICU طول بکشد.

آیا بعد از ترخیص باید داروهای خاصی را تا آخر عمر مصرف کرد؟

بله، بسیاری از بیماران پس از سکته قلبی یا آنژیوپلاستی باید داروهای رقیق‌کننده خون، ضد فشار خون و کاهش‌دهنده چربی را به صورت طولانی‌مدت مصرف کنند.